Locatie, Steenwijk, NL
+31629421929
info@mensdierwelzijn.nl

Dieren in de gezondheidszorg

Documenten uit het afstudeer project

© N. Woerts, 2019:

Sinds januari 2016 ben werkzaam als verpleegkundige op een revalidatie afdeling in Heerenveen. Deze locatie is een onderdeel van een grote zorggroep. Via ‘Waardigheid en trots’ houden ze zich momenteel bezig om het welzijn van de ouderen te verbeteren. Bij verschillende lokaties maken ze inmiddels gebruik van robothonden en – katten. Het blijkt dat de bewoners in een zorg instelling de nabijheid van huisdieren missen. In vele gevallen kan een huisdier een troost of gezelschap zijn, waardoor mensen weer helemaal opbloeien bij het zien en/of aanraken van een dier. Dit brengt lichaam en geest weer in beweging. Geeft plezier en gespreksstof.

In Nederland wordt er steeds vaker gebruik gemaakt van dieren in de gezondheidzorg. Dit zie je ook in de media verschijnen. Steeds vaker verschijnen er interessante wetenschappelijke artikelen en wordt er aandacht aan geven op de televisie.

Hierbij was mijn vraag hoe zouden mijn eigen paarden hierin een rol kunnen spelen? Hoe zijn de actie/reacties van mensen? Wat levert dit op? Heeft dit effect op het herstel proces?

Gezelschapsdier

Vanwege mijn liefde voor paarden heb ik voor dit onderzoek gekozen voor paarden als gezelschapsdier. Paarden en pony’s zijn kuddedieren, daardoor letten ze van nature op het welzijn van een ander. Een paard wil de kudde graag gezond houden en zal zorgen voor de ander. Een paard merkt wanneer een mens zich slecht voelt en zal gaan zorgen voor de mens. Wanneer er iets speelt voelen zij dat aan, woorden zijn dan niet nodig. Paarden reageren op iemands emotionele staat of gaan het gedrag spiegelen.

Dit gaf voor mij de aanleiding om mijn vragen niet alleen theoretisch te onderzoeken maar ook daadwerkelijk in de praktijk te toetsen. Dit doormiddel van zelf op pad te gaan en met mijn eigen pony te ontdekken, proberen, beleven, ervaren en observeren hoe de ervaringen en reacties zijn van mensen. Aan de hand hiervan heb ik geëvalueerd. Met als doel te werken aan maatschappelijke veranderingen en ontwikkelingen waarbij de mens wordt betrokken bij heden daagse benaderingen in het zorg en welzijn. Daarbij heb ik doormiddel van een andere manier van contactleggen gekeken naar de kracht en empowerment vanuit het dier. Positieve psychologie en pedagogiek doormiddel van de ontspannen werking van aaibaarheid van de paarden. Service wordt hierbij gevonden doormiddel van de belevenis en ervaring die mensen krijgen aangereikt en niet alleen bij het alledaagse blijven.

Doelstelling

Mijn doel: Het contact tussen mens en dier mogelijk maken. Waarbij de zorg bijdraagt aan de levenskwaliteit op fysiek, psychisch en sociaal vlak.

Zie hieronder stukken uit mijn onderzoek ‘Dieren in de gezondheidszorg’ visueel vorm gegeven doormiddel van infographic’s.

Infographic’s:

Florence Nigtingale

A small pet animal is often an excellent companion for the sick, for long chronic cases especially. A pet bird in a cage is sometimes the only pleasure of an invalid confined for years to the same room. If he can feed en clean the animal himself, he ought Always to be encouraged to do so

Florence Nigtingale, 1860

Nu 160 jaar later na de waarneming van Florence Nightingale worden dieren steeds meer ingezet in de zorg Animal Assisted Activiteit (AAA) zowel als dagbesteding als met therapie doel Animal Assisted Therapy (AAT). Van groot knuffel gehalte naar een complete therapie. Zo komt er uit grootschalige onderzoeken dat het aaien van een dier bloeddruk verlagend werkt. Patiënten met een chronische psychiatrische ziektebeeld die contact hebben met dieren hun zelfbeeld verbeterd en hun draagkracht verhoogt. Bij ouderen blijkt dat een sterke band met een dier depressie een eenzaamheid voorkomt. Een andere studie geeft aan dat wanneer ouderen met een huisdier langer de activiteiten van het dagelijkse leven kunnen uitvoeren, door het stimuleren en onderhouden van functies. (Schuurmans, 2009).

In Nederland staat het werken met therapiedieren nog in de kinderschoenen in vergelijking met de Verenigde Staten, Oostenrijk, Groot- Brittannië, Italië en Duitsland.

Pet Partners

In Amerika is het werken met therapiedieren al verder ontwikkeld. Zo werkt bijvoorbeeld de organisatie ‘Pet partners’ door het hele land. Bovendien brengen ze bezoeken aan ziekenhuizen, verpleegtehuizen en scholen. Hun missie is het verbeteren van het welzijn en de gezondheid van mensen doormiddel van het contact tussen mens en dier. De organisatie bestaat nu meer dan veertig jaar en heeft de wetenschap dat het voordelen bewijst. Aangezien ze werken met een breed scala aan cliënten;

  • Ouderen,
  • Studenten
  • Veteranen met PTSS (Posttraumatische stressstoornis)
  • Patiënten in revalidatie
  • Mensen met een verstandelijke beperking
  • Mensen die het levens einde naderen.

De ervaring van Pet Partners is dat de band tussen mens en dier wederzijds in het voordeel kan werken omdat dit het fysieke, sociale en emotionele leven van de cliënt verbetert.

Hun slowgun is dan ook: “Touching lives improving health” (Leven aanraken en gezondheid verbeteren door de kracht van therapie dieren). (Pet Partners, n.d.)

© Nynke Woerts